Ciężarowy samochód zastępczy

Ciężarowy samochód zastępczy w szkodzie z OC sprawcy

prawo czy obowiązek?

Zgodnie z raportem Komendy Głównej Policji w 2020r. na polskich drogach zgłoszono 382.046 kolizje. Oznacza to, że w ciągu godziny dochodzi w Polsce do 44 kolizji.

Dla firmy transportowej kolizja samochodu ciężarowego to podwójny problem.

  • Po pierwsze – tak jak dla każdego z nas wiąże się z kosztami naprawy uszkodzonego pojazdu.
  • Po drugie – w transporcie dodatkowo przestój pojazdu ciężarowego w czasie naprawy pociąga za sobą utratę przychodów z działalności.

W przypadku, gdy do kolizji doszło z winy innego kierowcy pojazdu mechanicznego (z OC sprawcy) zarówno koszty naprawy ciężarowego samochodu jak i wszystkie straty powstałe na skutek kolizji podlegają zwrotowi z obowiązkowego ubezpieczenia OC sprawcy szkody.

To tyle w teorii. Praktyka zaś pokazuje, że Przewoźnicy boją się najmować ciężarowy samochód zastępczy? O ile procedury uzyskania od ubezpieczyciela odszkodowania za koszty naprawy pojazdu są powszechnie znane, o tyle zasady zwrotu pozostałych kosztów lub strat wciąż stanowią dla Przewoźników wielką niewiadomą. Częstym procederem jest, że firmy transportowe w ogóle rezygnują z roszczeń o zwrot kosztów najmu ciężarowego pojazdu zastępczego. A mówimy tu o startach rzędu od kilku do kilkudziesięciu tysięcy złotych w przypadku tylko jednej szkody.

na co uważać wynajmując ciężarowy pojazd zastępczy

Każdy właściciel firmy transportowej chce uniknąć przestoju swojej ciężarówki – jak pojazd stoi w naprawie, to nie zarabia. Dlatego warto nająć pojazd zastępczy na czas naprawy. Jednak trzeba pamiętać, że jako profesjonalista każdy Przewoźnik ma prawa, ale i obowiązki związane z najmem ciężarowego pojazdu zastępczego. W tym i następnych artykułach szczegółowo przedstawimy, na co należy zwrócić uwagę żeby ubezpieczyciel zwrócił w 100% koszty najmu ciężarowego samochodu zastępczego.

Zanim przejdziemy do tego, co należy zrobić, by uzyskać zwrot kosztów od ubezpieczyciela za najem pojazdu zastępczego przybliżmy najpierw problem obowiązku minimalizacji szkody jaki wynika z art. 354 § 1. K.c.

Przepis ten nakazuje każdemu poszkodowanemu podjęcie działań przy zachowaniu należytej staranności zmierzających do zminimalizowania szkody. W przypadku Przewoźnika oznacza to, że poszkodowana firma transportowa – jako podmiot prowadzący działalność gospodarczą (patrz art. 355 § 2 k.c.) – musi podjąć rzetelne działania, które będą miały na celu ograniczenie strat spowodowanych kolizją.

Obowiązek minimalizacji szkody w rzeczywistości wymusza na właścicielach firm transportowych rezygnację z roszczenia o zwrot utraconych korzyści spowodowanych przestojem pojazdu ciężarowego i nakłada na nich obowiązek najęcia ciężarowego samochodu zastępczego.  

Dzieje się tak ponieważ firma transportowa jako profesjonalista musi podjąć działania, które sprawią, że straty wynikające z przestoju pojazdu na czas naprawy będą jak najniższe. Skoro dzienny koszt najmu ciągnika siodłowego, jako pojazdu zastępczego, jest dziś prawie dwukrotnie niższy niż średni dzienny przychód jaki przynosi uszkodzony pojazd ciężarowy. W takim przypadku koszt najmu ciężarowego pojazdu zastępczego będzie prawie dwukrotnie niższy, niż starta spowodowana przestojem ciężarowego samochodu na czas naprawy.

Z tych właśnie powodów ubezpieczyciele odmawiają wypłaty odszkodowania za utratę korzyści spowodowanych przestojem ciężarowego pojazdu na czas naprawy. W treści odmowy ubezpieczyciele powołują się na art. 354 § 1. k.c. wskazują, że Przewoźnik jako profesjonalista powinien nająć ciężarowy pojazd zastępczy na czas naprawy i w ten sposób zminimalizować szkodę. 

Podsumowując – jeżeli firma transportowa w wyniku kolizji straciła z nie swojej winy możliwości korzystania z własnego samochodu ciężarowego – to oprócz kosztów naprawy pojazdu może dochodzić od ubezpieczyciela pozostałych strat. Może to zrobić pod warunkiem, że dochowa obowiązku minimalizacji szkody. Obowiązek ten będzie dochowany jeżeli dzienny koszt najmu ciężarowego pojazdu zastępczego będzie niższy niż dzienny przychód osiągany z działalności transportowej w przeliczeniu na jeden zestaw transportowy.

Wynajem ciężarowego pojazdu zastępczego to dopiero początek

Orzecznictwo polskich sądów jednoznacznie wskazuje, że firmy transportowe jako profesjonaliści powinni minimalizować szkodę poprzez wynajem ciężarowego samochodu zastępczego.

Niestety sam wynajem ciężarowego pojazdu zastępczego nie kończy problemów z uzyskaniem odszkodowania od ubezpieczyciela. Inne są zasady najmu pojazdu zastępczego gdy :

  • pojazd poszkodowany jest naprawiany, a inne gdy wyceniono szkodę całkowitą,
  • pojazd poszkodowany jest jezdny, a inne gdy nie nadaje się po kolizji do jazdy,
  • ubezpieczyciel organizuje pojazd zastępczy, a inne gdy sami musi go zorganizować.

W następnym artykule przedstawimy, jakie zasady obowiązują przy ustalaniu uzasadnionego okresu najmu ciężarowego pojazdu zastępczego w ramach ubezpieczenia OC. To, za jaki okres najmu pojazdu zastępczego zobowiązany jest zapłacić ubezpieczyciel jest podstawowym problemem każdego najmu pojazdu zastępczego.

Piotr Kęsicki
prawnik specjalista z zakresu prawa transportowego, broker ubezpieczeniowy, wieloletni pracownik PZU odpowiedzialny za likwidację szkód transportowych