NAWIĄZKA
Nawiązka, a wypadek komunikacyjny – jak uzyskać zwrot wypłaconej poszkodowanemu nawiązki od ubezpieczyciela.
Jeżeli byłeś sprawcą kolizji, lub spowodowałeś wypadek komunikacyjny, a teraz na podstawie orzeczenia musisz zapłacić nawiązkę na rzecz poszkodowanego, to wiedz że możesz żądać zwrotu tego świadczenia od ubezpieczyciela z polisy OC Twojego pojazdu.
Nawiązka to stosowany w prawie karnym środek kompensacyjny, który ma służyć naprawie szkody wyrządzonej przestępstwem. Nawiązka polega na obowiązku zapłacenia określonej kwoty pieniężnej ustalonej przez sąd na rzecz poszkodowanego. Zgodnie z art. 47 kodeksu karnego nawiązka może być orzeczona od sprawcy przestępstwa przeciwko życiu lub zdrowiu, które skutkuje ciężkim uszczerbkiem na zdrowiu lub sprowadzenia katastrofy w ruchu komunikacyjnym.
Nawiązka jest zatem często zasądzana od sprawców wypadków komunikacyjnych. Tym bardziej, że osoby pokrzywdzone w kolizji mają prawo zgłosić do sądu karnego żądanie o zasądzenia nawiązki od sprawcy wypadku komunikacyjnego. A że nawiązki mogą żądać zarówno osoby bezpośrednio pokrzywdzone np. ranni w wypadku, jak i osoby pośrednio pokrzywdzone, np. których bliska osoba poniosła śmierć w wyniku wypadku komunikacyjnego, to pełnomocnicy poszkodowanych często zgłaszają do sądu karnego żądanie o zasądzenie nawiązki korzystając z tej możliwości uzyskania dla swoich klientów dodatkowego odszkodowania.
Przed 2015 rokiem zakłady ubezpieczeń odmawiały wypłaty nawiązki z obowiązkowego ubezpieczenia OC pojazdu sprawcy. Swoje decyzje uzasadniały faktem, że nawiązka była wymieniona w kodeksie karnym w katalogu środków karnych. Miało to oznaczać, że nawiązka nie pełni roli kompensacyjnej dla poszkodowanego, tylko kary dla sprawcy wypadku komunikacyjnego. Patrz uchwała Sądu Najwyższego z dnia 21 grudnia 2006 r. sygn. III CZP 129/06. Po wejściu w życie nowelizacji kodeksu karnego w dniu 1 lipca 2015r. nawiązka została zaliczona do środków kompensacyjnych. W ten sposób zostały rozwiane wszelkie wątpliwości co do odszkodowawczej funkcji nawiązki.
Skoro nawiązka pełni funkcję kompensacyjną (odszkodowawczą), a nie represyjną, to odpadła zakładom ubezpieczeń podstawa prawna w oparciu o którą wydawane były odmowy zwrotu zapłaconej nawiązki przez sprawcę wypadku komunikacyjnego poszkodowanemu. Dodatkowo Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 13 lipca 2011r. sygn. III CZP 31/11 orzekł, że sprawca wypadku komunikacyjnego wobec którego zasądzono nawiązkę może się domagać jej zwrotu od zakładu ubezpieczeń w którym posiadał obowiązkowe ubezpieczenie OC pojazdu.
Uwagę należy zwrócić jednak na fakt, że sąd karny orzekając nawiązkę jednocześnie nakłada obowiązek jej zapłaty na sprawcę wypadku komunikacyjnego, a nie na zakład ubezpieczeń w którym ubezpieczony był pojazd sprawcy. Oznacza to, że sprawca wypadku nie może zwrócić się bezpośrednio do ubezpieczyciela o zapłatę nawiązki na rzecz poszkodowanego. Wyrok sądu karnego musi zostać wykonany i sprawca kolizji musi zapłacić nawiązkę w orzeczonej przez sąd kwocie na rzecz poszkodowanego. Sprawca wypadku komunikacyjnego może jednak ubiegać się od ubezpieczyciela o zwrot wypłaconej poszkodowanemu nawiązki.
